جولان کتاب بلاگرهای زرد در سکوت نخبگان

جولان کتاب بلاگرهای زرد و در کل جولان تمام بلاگرهای زرد، بلای جان شبکه‌های اجتماعی شده‌، بلاگرهای زرد تقریبا تمام فضای شبکه‌های اجتماعی از جمله اینستاگرام را به سلطه ی خودشان درآورده اند. ویژگی مشترک اکثر آن ها سواد بسیار پایین حتی در حوزه ای که بلاگر آن هستند و صفحات بسیار خوش آب و رنگ و تصاویر و یدئوهای با کیفیت هست. دو مقصر اصلی رشد قارچ گونه این بلاگرهای زرد، در جایگاه اول کاربرانی هستند که این افراد را فالو و دنبال می‌کنند و در گام دوم انفعال و کم کاری متخصصان و خبره‌های آن حوزه  که یا در صفحات اجتماعی فعالیتی ندارند یا گرد بی‌حالی و سکوت در صفحه شان موج می زند.

در یک کلام بلاگرهای زرد محتوایی بسیار سخیف و بدردنخور و در اکثر مواقع محتوایی اشتباه و گمراه‌کننده را در شکل و فرمی جذاب و زیبا و مخاطب پسند ارائه می‌دهند و خبره‌های آن حوزه هم یا محتوایی در شبکه های اجتماعی تولید نمی کنند یا  محتوای استاندارد و مفید را در شکلی و فرمی خسته کننده ارائه می‌دهند.

از ویژگی‌های بارز صفحات زرد و بلاگرهای خوش خط و خال، علاقه بسیار بالای آن‌ها برای فروش پکیچ و دوره‌های آموزشی و میزان بسیار زیاد تبلیغات غیرمرتبط با حوزه‌ی بلاگری‌شان می‌باشد. اینکه چرا کاربران ایرانی این صفخات را گاهی به بیش از یک میلیون فالور هم می‌رسانند، موضوع اصلی این مقاله نیست و نیاز به بررسی و تحلیل رفتار کاربران شبکه های اجتماعی فارسی زبان دارد.

اما اگر به عنوان یک کاربر شبکه های اجتماعی به حوزه‌ای مثل کتاب و فرهنگ علاقه‌مندید و تمایل دارید صفحاتی که در این زمینه فعالیت دارند را، دنبال کنید، قطعا مخاطب این مقاله هستید.

اینکه چهره‌های شاخص حوزه‌های مختلف یا نسبت به شبکه های اجتماعی بی تفاوت هستند یا توانایی و فرصت اداره‌ی یک صفحه اینستاگرامی خوش فرم و خوش محتوا را ندارند، زمینه را برای جولان بلاگرهای زرد فراهم کرده است. تقریبا می توان ادعا کرد که نفرات اول هر حوزه ای در اینستاگرام ( با معیار تعداد فالور و لایک و کامنت) در دنیای واقعی حتی نفرات متوسط و رو پایین حوزه‌ی فعالیتشان هم نیستند.

برای مثال پیچ هایی که در زمینه پزشکی و سلامت فعالیت می کنند یا به قولی پزشک بلاگر و دندانپزشک بلاگر های اول اینستاگرام را لیست کنید. حالا به دنیای واقعی پزشکی و سلامت وزارت بهداشت ایران برگردید و جایگاه این بلاگرها و اینفلوئنسرهای سلامت را در بیمارستان‌ها و دانشگاه‌ها و مقالات پزشکی بررسی کنید. یا در سطوح بسیار پایین هستند یا اصلا در لیست مورد تایید وزارت بهداشت نیستند.

چندی پیش سازمان نظام روانشناسی لیستی از روانشناس نماها را ارائه کرد که مجوز و تحصیلات آکادمکی این رشته را نداشتند و عجیب این بود که اکثر این روان شناس نماها و روانشناسان زرد در صدر لیست پرفالورهای اینستاگرام حوزه ی روانشناسی قرار داشتند. لیست روانشناسان دارای پروانه فعالیت از این بخش قابل دسترسی است.

درست است برای بلاگر شدن در برخی از حوزه های نیاز به داشتن تحصیلات آکادمیک آن حوزه نیست، مثلا من یک بلاگر حوزه ی فیلم هستم و می خواهم فیلم معرفی کنم و هیچ تحصیلاتی هم در این زمینه ندارم، ولی شاید در حوزه ی سینما آنقدر عمیق و دقیق باشم که نتیجه ی کار و مشاوره هایم مفید باشد، اما تعداد این قبیل بلاگرها متاسفانه در تمام حوزه‌ها بسیار کم است. اغلب این بلاگرها حتی به  اصول اولیه حوزه ی فعالیتشان را هم تسلط ندارند و همواره محتوای اشتباهی و گمراه کننده تولید می کنند.

بلاگر زردی که محتوای اشتباه در زمینه معرفی فیلم تولید و به خورد مخاطب می دهد خطرناک است اما خطرش در حد تلف کردن زمان و اوقات فراغت کاربر است، اما فرض کنید که بلاگری در حوزه پزشکی محتوای اشتباه تولید کند و به خورد مخاطب بدهد، آثار زیانبار این قبیل بلاگرها در برخی مواقع جبران ناپذیر خواهد بود.

هیچ کس موافق انحصاری کردن فضای فعالیت برای افراد خاص و شناخته شده در زمینه های مختلف نیست، اما برای ورود به یک حوزه و بلاگری در این زمینه و ارائه مشاوره و خوارک فکری به مخاطب در هر زمینه ای، قطعا به یکسری استانداردهای اولیه نیاز است، کاربری در توییتر نوشته بود که من چطور به کتاب بلاگری که سرشار از غلط املایی هست اعتماد کنم و کتابی که معرفی می کند را بخرم و بخوانم؟ یا کاربر دیگری نوشته است که: یه بلاگر کتاب پیدا کردم، کتاب‌هاش رو با رژ لب و آرایش غلیظ می‌خونه. همه کتاب‌هاش هم نو و دست‌نخورده اند. آدم لذت می‌بره از این همه کمالات.

متاسفانه اگر بخواهیم بر اساس تعداد فالور و میزان لایک پست های اینستاگرامی، لیستی از بلاگرهای حوزه ی کتاب ارائه دهیم، با صفحاتی روبرو خواهیم شد که سرشار از پوچی و لبریز از خوش رنگی‌اند. باید بجای احسان رضایی مثلا فلان بانو را معرفی کنیم که روسری گل گلی با استیکرهای صورتی دارد و حتی عنوان کتاب را هم خوب نمی تواند بخواند.

در این گزارش به کمک موتور جستجوی سامانه هشتگ که ابزاری برای رصد فضای مجازی و پایش شبکه های اجتماعی فارسی زبان است، پیچ های اینستاگرام فعال در حوزه ی کتاب و معرفی کتاب را بر اساس میزان فالور و لایک و کامنت پست ها استخراج و در مرحله دوم از لحاظ محتوا و انطباق آن با استانداردهای دنیای واقعی بررسی کردیم  و در نهایت ده پیچ اینستاگرامی مفید و فاخر در حوزه ی کتاب را به شما معرفی خواهیم کرد.

برخی از این صفحات اینستاگرامی انصافا هم از لحاظ محتوا و هم فرم در حد بالای استاندارد قرار دارند و معرفی کردن این قبیل صفحات هیچ نیازی به توضیح و دفاع ندارد، در برخی موارد ولی پیچ هایی که از لحاظ محتوا از درجه استاندارد بالایی  برخوردارند ولی فرم جذابی ندارند هم در این لیست معرفی شده است که قطعا بهترین دفاع برای انتخاب این صفخات، توضیحاتی است که در اول مقاله ارائه شده است.

به عنوان یک عضو کوچک فعال در شبکه های اجتماعی به کاربران شبکه های اجتماعی فارسی زبان به ویژه اینستاگرام توصیه می‌کنم که در هر صفحه و اکانت و پیچی که دیدید تبلیغات غیرمرتبط و غلبه‌ی فاحش فرم بر محتوا مشهود است، حتما حتما با احتیاط قدم بردارید.

ضمنا این را فراموش نکنیم که نمی شود در دنیای مجازی و صفحات اینستاگرامی، شخصی نفر اول یک حوزه باشد ولی در دنیای واقعی حتی یک عکس واقعی با شورت ورزشی و روپوش پزشکی هم نداشته باشد. به عنوان کاربر هم یک بار تکلیف خودتان را مشخص کنید، آیا دنبال زیبایی بصری هستید که خوب می توانید صفحات مدلها و بازیگرها را دنبال کنید، ولی اگر دنبال محتوای استاندارد در یک زمینه ای هستید نباید خیلی براتون مهم باشه که تیپ و ظاهر شخصی که اطلاعات مفیدی در اختیارتون میذاره چه شکلیه.

معرفی 10 اینفلوئنسر کتاب در اینستاگرام و بلاگر های منتخب

در بخش معرفی 10 اینفلوئنسر کتاب در اینستاگرام، قصد داریم فارغ از جولان کتاب بلاگرهای زرد، صفحات اینستاگرامی که در زمینه کتاب و کتابخوانی اطلاعات مفیدی ارائه می‌دهند و استانداردهای عددی مانند فالور بالا و تعداد پست در ماه و میزان لایک و کامنت  و در مجموع نرخ تعامل مناسبی دارند را به کمک سامانه هشتگ در یک لیست ده تایی جمع‌آوری کرده‌ایم.

نکته قابل ذکر اینکه، نبودن برخی از صفحات اینستاگرامی استاندارد فعال در حوزه‌ی کتاب قطعا به معنی زرد بودن یا ضعیف بودن اون صفحه نیست و علاوه بر اینکه اگر این این لیست مثلا چند ماه زودتر یا چندماه دیرتر و یا اگر بر اساس معیارهای متفاوتی تهیه می‌شد، احتمالا نتایج تفاوت قابل تاملی می‌داشت.

1- کتاب باز

برنامه تلویزیونی کتاب باز شاید مهمترین و جدی ترین برنامه ی تاریخ تلویزیون در حوزه ی کتاب باشد. این برنامه که با اجرای سروش صحت و از شبکه نسیم پخش می‌شد، چندین فصل به روی آنتن رفت و مهمان‌های زیادی را دعوت کرد که عمدتا از فعالین حوزه کتاب بودند، یا خوب کتاب می‌خواندند یا خوب در مورد کتاب معاشرت می‌کردند. خلاصه این برنامه برای آن هایی که علاقمند به معاشرت در رابطه با کتاب بودند، بسیار دوستداشتنی بود، البته انتقاداتی هم به برخی آیتم ها و یا برخی مهمانها هم در میان مخاطبان وجود داشت.

پیچ اینستاگرامی کتاب باز  بیش از 521هزار دنبال کننده دارد، بیش از 1954 پست منتشر کرده‌است. بعد از اتمام فصل پنجم سری مجموعه کتاب باز، تقریبا این صفحه اینستاگرامی هم فعالیتی نداشته است، اما با توجه به وجود نزدیم به 2هزار پست در رابطه با کتاب در این صفحه‌ی اینستاگرامی، می‌تواند به عنوان گنجینه و منبع خوبی برای علاقمندان به این حوزه باشد.

2-طاقچه

طاقچه در واقع وب‌سایت و اپلیکیشنی برای خواندن کتاب الکترونیک و شنیدن کتاب صوتی است که فارغ از فضای کار تجاری که انجام می‌دهد، اطلاعات مفیدی را در حوزه‌ی کتاب ارائه می‌دهد. پیچ اینستاگرامی طاقچه بیش از 150هزار فالور دارد که بیش از 1900پست اینستاگرامی منتشر کرده است، انتشار کتاب های صوتی و تازه های نشر توسط طاقچه که البته دسترسی به آن نیازمند خرید اشتراک است، باعث شده که این اپلیکیشن و صفحه اینستاگرامی با استقبال مخاطبان همراه باشد.

3-مجتبی شکوری

صفحه اینستاگرامی مجتبی شکوری که یکی از چهره‌های شناخته شده‌ی حوزه‌ی کتاب در شبکه های اجتماعی است بیش از یک میلیون صدهزار فالور دارد. البته مجتبی شکوری در اینستاگرامش صرفا به معرفی کتاب و این حوزه نمی‌پردازد و بخشی از فعالیت صفحه‌ی اینساگرامش مرتبط با کتاب است، همچنین پادکست های مجتبی شوری در صفحه اینستاگرام رادیور راه در اختیار مخاطبانش قرار دارد. پست‌های اینستاگرام مجتبی شکوری در یکسال گذشته به صورت میانگین بیش از 545هزار بازدید و بیش از 108هزار لایک داشته است. پست مجتبی شکوری در رابطه با اتمام برنامه کتاب باز با یاداشت نمانده در دلم دگر توان دوری، از پربازدیدترین پست های صفحه ی اوست.

4-فیدیبو

فیدیبو نیز یک فروشگاه قانونی کتاب الکترونیک و کتاب صوتی است که امکان دسترسی به هزاران کتاب الکترونیک، صوتی، مجله و پادکست در آن وجود دارد، البته باید برای این دسترسی اقدام به خرید اشتراک کنید. صفجه اینستاگرام فیدیبو بیش از 403هزار فالور دارد. تا کنون بیش از 4444هزار پست منتشر کرده است. پست های منتشر شده توسط اینستاگرام فیدیبو به طور میانگین بیش از 31هزار بازدید و 6700لایک همراه داشته است. علاوه بر فعالیت تجاری فیدیبو، مطالب منتشر شده در این اکانت می‌تواند منبع خوبی برای طرفداران و علاقمندان به حوزه ی کتاب باشد.

5-منصوره مصطفی زاده

منصوره مصطفی زاده که بیشتر با کتاب های حوزه‌ی کودک و نوجوان و حضورش در برنامه کتاب باز و مجله همشهری جوان شناخته می‌شود، در پیچ اینستاگرامش که بیش از 81هزار فالور دارد، در کنار بازنشر روزمرگی‌ها، معمولا اطلاعات مفید و به روزی از کتاب‌ها، بخصوص کتاب‌ کودک و نوجوان به مخاطبانش ارائه می‌دهد.  این صفحه اینستاگرامی بیش از 758پست منتشر کرده است که بخشی از آن ها مرتبط با کتاب و کتابخوانی است. منصوره مصطفی زاده یکی از کارشناس مهمانهای ثابت برنامه‌ی کتاب باز بود.

6- احسان رضایی

دکتر احسان رضایی را قدیمی‌ترها با مجله همشهری جوان می‌شناسند، این مجله ستونی داشت که هر هفته خلاصه‌ای از یک کتاب را به قلم احسان رضایی منتشر می‌کرد، سفر به دنیای کتاب‌ها و آشنایی به تازه‌های نشر در آن دوران که شبکه‌های اجتماعی به این صورت فراگیر نشده بودند و دسترسی به اطلاعات کتاب‌ها برای کتابخوان‌ها به این راحتی نبود، اطمنیان به کتابهایی که احسان رضایی معرفی می‌کرد، بسیار کارساز بود.

بعدترها احسان رضایی را در مجموعه کتاب‌باز هم دیدیم و در این برنامه‌هم به رسالت خودش در دنیای کتاب و کتاب‌بازها به خوبی عمل می‌کرد، صفحه اینستاگرامی احسان رضایی بیشتر از آنکه صفحه‌ای برای معرفی کتاب باید، یک صفحه‌ی شخصی و روزمره هست، از گرافیگ خاصی استفاده نمی‌کند ولی بوی کتاب می‌دهد، و گاهی در دایرکت اینستاگرام به سوالات دوستداران کتاب‌ها هم پاسخ می‌دهد.

این صفحه بیش از 14هزار فالور دارد و از 738پستی که منتشر کرده‌است، بخش زیادی به کتاب و دنیای کتاب مرتبط است. هایلایت‌های پیشنهاد احسان هم برای دوستداران کتاب جالب خواهد بود.

7-کتابراه

کتابراه در واقع اپلیکیشنی در حوزه‌‌ی کتاب است که بیشتر روی دانلود کتاب‌های صوتی تمرکز دارد، فارع از فعالیت تجاری که در این زمینه انجام می‌دهد، به نوعی کتاب بلاگر هم هست، اطلاعات به روز و دقیق از کتاب‌ها ارائه می‌دهد، فضای کاربری صفحه اینستاگرام هم جذاب و دلنشین است. پیچ اینستاگرام کتابراه بیش از 133هزار فالور دارد و بیش از 1769 پست در حیطه‌ی اینفلوئنسری و بلاگری کتاب منتشر کرده است.

در کتابراه برای همه سلیقه‌ها از داستان، رمان و شعر تا روانشناسی، تاریخی، علمی، موفقیت و… کتاب‌هایی پیدا می شود. همچنین در کتابراه هزاران کتاب رایگان نیز قابل دانلود است.

8-کتاب خوب

صفحه اینستاگرامی کتاب خوب بیش از 543هزار فالور دارد و نزدیک به 5412پست اینستاگرامی در مورد کتاب منتشر کرده‌است. کتاب خوب با شعار ما آنقدرها وقت نداریم که هر کتابی بخوانیم، معمولا بریده‌ای از یک کتاب را در یک پست منتشر می‌کند و اطلاعاتی در رابطه با آن کتاب به مخاطب می‌دهد، البته در بعضی مواقع به نظر می‌رسد که برخی کتاب‌ها را به سفارش ناشران یا نویسندگان هم در بخش معرفی کتاب می‌آورد.

فارغ از این موضوع، می‌توان گفت که این صفحه اینستاگرامی اطلاعات مفیدی را در اختیار کاربران قرار می‌دهد و تعامل کاربران در بخش کامنت‌ها نیز قابل قبول است. پست‌های اینستاگرام کتاب خوب در یکسال اخیر به طور میانگین با 10500لایک و 9800بازدید همراه بوده‌اند. برخی پست‌های این اکانت بیش از 103هزار لایک از سوی مخاطبان داشته است.

9-نقد کتاب

صفحه اینستاگرامی نقد کتاب با بیش از 132هزار فالور در زمینه کتاب به نوعی بلاگر و اینفلوئنسر شناخته‌شده‌ای می‌شود، نقد کتاب با شعار سعی می کنم کتاب های خوب رو بهتون معرفی کنم و کتاب هم نمی‌فروشم، علاوه بر اینکه کتاب معرفی می‌کند، کتاب‌ها را نقد و بررسی می‌کند و در امور فرهنگی و بعضی مواقع حوزه‌ی فیلم نیز اظهارنظر می‌کند. پست‌های اینستاگرامی نقد کتاب در یکسال گذاشته به طور میانگین با 15546 بازدید و 1928 لایک همراه بوده است.

10- کتاب بخوانیم

صفحه اینستاگرامی کتاب بخوانیم با بیش از 264هزار عضو و نزدیک به 6767 پست، در حوزه‌ی اینفلوئنسری و بلاگری کتاب فعالیت می‌کند، معرفی تازه های انتشارات، نویسندگان، مترجمین و متن هایی زیبا از کتابها، عمده فعالیت این صفحه اینستاگرامی است.

البته تبلیغات بعضا غیرمرتبط هم در این پیچ توی ذوق مخاطب می‌زند،  ولی در مجموع در یکسال گذشته پست‌های این صفحه به طور میانگین با بیش از 5590بازدید و 4545 لایک همراه بوده است.

از نقظه ضعف‌های این بلاگر کتاب می‌توان به این موضوع اشاره کرد که سفارشی بودن برخی پست‌ها از سوی انتشاراتی‌ها و نویسندگان مشهود است.

غلبه‌ی امور اقتصادی و تجاری در حوزه‌ی نشر بر محتوا و مطالب مفید کاملا مشهود است و البته که گریزی از آن نیست، در این بین ما آنقدر وقت نداریم که هر کتابی را بخوانیم، شاید یک زمانی اطمینان به یک نویسنده یا مترجم یا خرید یک کتاب به اعتبار انتشاراتی که آن را نشر داده، راه‌حلی برای رهایی از دام کتابهای وقت تلف کن بود.

اما بدون تعارف دیگر این آیتم‌ها معیار کاملی برای انتخاب کتاب خوب نیستند، انتشاراتی های معتبر که روزی زبانزد اهالی کتاب بودند، برخی کتاب‌ها از نویسندگانی منتشر کرده‌اند که نشان می‌دهد محتوا هیچ اهمیتی برایشان نداشته و فقط به دنبال فروش هستند.

لذا در این میان باید در کنار تجارب و علایق شخصیمان در حوزه‌ی کتاب، سراغ متخصصان و کارشناسان این حوزه که هنوز درگیر تبلیغات و آگهی‌های سفارشی برای کتاب‌ها نشده‌اند، برویم. از آنها بپرسیم که کدام کتاب را از کدام مترجم و کدام نویسنده و کدام انتشارات بخوانیم.

بلاگرهای زرد کم‌کم به سلطه‌ی خود در آورده‌اند و پیدا کردن متخصصانی که بشود به حرفشان اعتماد کرد سخت‌تر شده است، در این گزارش سعی بر آن شد که افرادی را که در حوزه‌ی کتاب و نشر شناخته شده و فعال هستند و هنوز اعتبار کتابهایی که معرفی می‌کنند را با مسائل تجاری خدشه دار نکرده‌اند، شناسایی معرفی کنیم.

قطعا این لیست نقص‌ها و ایرادهایی دارد، اما ما در مورد شبکه های اجتماعی صحبت می‌کنیم و باید کتاب شناس‌ها باید یک سری استانداردها را در صفخات ضخصی خود داشته باشند که بشود آن ها را به عنوان اینفلوئنسر، بلاگر کتاب یا حداقل کارشناس کتاب معرفی کرد.

آرزوی قلبی همه‌ی دوستداران کتاب این است که متخصصان و کارشناسان واقعی و باسواد حوزه‌ی کتاب، از انفعال در شبکه‌های اجتماعی  بردارند و دنیای کتاب ها را تا جایی که می‌شود از تسخیر بلاکرهای زرد و انتشاراتی های تجاری نجات دهند.

گوش سپاری شبکه های اجتماعی

در صورتی که علاقمند به مطالب گوش‌سپاری شبکه های اجتماعی، پایش شبکه‌های اجتماعی، رصد فضای مجازی و رصد شبکه‌های اجتماعی هستید، می‌توانید مطالب مرتبط با رصد شبکه‌های اجتماعی از قبیل رصد و پایش توییتر، رصد و پایش اینستاگرام و رصد تلگرام را در وب سایت www.8tag.ir مشاهده و مطالعه بفرمایید.

سامانه هشتگ ابزاری برای پایش شبکه‌های اجتماعی از قبیل توییتر و اینستاگرام و تلگرام و روزنامه‌ها و خبرگزاری‌هاست، فعالین رسانه برای رصد فضای مجازی می‌توانند از این ابزار بهره‌مند شوند و با استفاده از این سامانه نیازهای خود در رابطه با رصد شبکه های اجتماعی و پایش فضای مجازی را برطرف سازند.

جمع آوری، ذخیره سازی، جستجو، استخراج اطلاعات و کسب دانش از میان این حجم عظیم اطلاعات نیازمند ابزارهای هوشمند خاص منظوره است. سامانه رصد فضای مجازی هشتگ به آدرس payesh.8tag.ir اخبار، نظرات و مطالب منتشر شده در فضای مجازی را با دقت موشکافی کرده و براساس کلمات کلیدی تعریف شده، خدمات اطلاع رسانی و تحلیل را در قالب یک داشبورد اطلاعاتی به کاربران سامانه ارائه میکند.

سامانه رصد و پایش شبکه های اجتماعی هشتگ که محصولی از شرکت مشاوران هماپلاس می‌باشد، می تواند به عنوان ابزاری قوی در اختیار مدیران و صاحبان برندها قرار بگیرد تا بتوانند محیط پیرامون کسب و کار و سازمان خود را در رسانه ها رصد و پایش کنند. گوش سپاری اجتماعی یکی از ضروریات اصول مدیریتی در جهان امروزی محسوب می شود، برندها و سازمان هایی که نسبت به رصد شبکه های اجتماعی و پایش توییتر و اینستاگرام و تلگرام بی تفاوت هستند و هیچ تسلطی برای شبکه های اجتماعی ایران ندارند، قطعا در زمان بروز بحران نمی توانند راه حل مناسبی اتخاذ کنند. جهت آشنایی با خدمات سامانه هشتگ می توانید این بخش را مطالعه بفرمایید.